Доллуга Дьокуускай- Охотскай айанын суолун историятын үөрэтэр, чинчийэр бөлөх Социалистическай Үлэ геройа Т.Г.Десяткин аатынан Тумул орто оскуолатыгар ыалдьыттаатылар.
Дьокуускай — Охотскай айанын суолун остуоруйатын үөрэтэр көрдүүр, чинчийэр бөлөх салайааччыта Дьокуускай куорат №10дээх оскуола учуутала Сергей Артемович Ермолаев, үөрэнээччилэрэ Степан Гоголев, Денис Монаков Азамат Джумбаев, уруккута изо, черчение учуутала Аким Татаринов төрөөбүт дойдубут историятын үөрэтиигэ Чычымах орто оскуолатын үөрэнээччилэрин 1992 сылтан ыла уһуйбут.
1732-1867 сылларга Дьокуускай куораттан Охотскай муора пордугар уонна оччотооҕу Саха ылтаһын ыраах баар сирдэригэр ындыылаах аттарынан таһаҕаһын таһыыны, 1909 сыллаахха Дьокуускайтан Охотскай муора пордугар диэри телеграф лиинийэтин тардыы үлэтин үөрэппит, ,,Джугджурзолото,, трест салайыытынан кыһыл көмүһү хостуур Ааллаах Үүн бириискэлэригэр Саха АССР оройуоннарын колхуостаахтара таһаҕас таһыыларын үөрэтэн чинчийбит, хас да кинигэ автора, РГО чилиэнэ, 1912 с Бэстинов Д.Д. салайааччылаах ,,Дьокуускай — Охотскай перевоз,, маршрутунан Дьокуускай Охотскай муораҕа таһаҕас таһыытын чинчийэр соруктаах экспедиция кыттыылааҕа, Власов В.Г. салайааччылаах ,,Дьокуускай- Аян,, маршрутунан экспедиция кыттыылааҕа.
Үөрэнээччилэр ,,Школьные туристические тропы,, бырайыагынан ,,Вигус Беринг Саҥа сиригэр,, сайыҥҥы экспедицияҕа кыттыбыттарын билиһиннэрдилэр.
Чинчийэр бөлөх ,,Дьокускай- Охотскай суолунан таһаҕаһы таһыы айанын суолугар Тылбыйахтаахха, Төҥүлүгэ уонна Доллу Дьаам сайылыгар урут сынньанар ааһар сирдэригэр айан суолун бэлиэлэрин туруоруу.
